Według szacunków Europolu, straty wynikające z oszustw telefonicznych sięgają na świecie nawet 850 mln euro rocznie. W Finlandii ten proceder został jednak niemal całkowicie zatrzymany m.in. dzięki technologii opracowanej przez fińskiego operatora Elisa, który jako jeden z pierwszych na świecie wdrożył mechanizm blokowania spoofingu numerów, czyli podszywania się pod lokalne numery telefoniczne.
Od 2023 r. – decyzją fińskiego regulatora Traficom – rozwiązanie zostało obowiązkowo zaimplementowane przez wszystkich operatorów w kraju. Zjawisko tzw. „technical support scam” z zagranicy praktycznie zniknęło, a zyski przestępców spadły z ok. 7 mln euro rocznie do kilku tysięcy. Elisa od 2021 r. zablokowała blisko 26 mln prób oszustw telefonicznych.
– Nasze zespoły same opracowały tę technologię i wdrożyły ją w sieci już w 2021 r. Dzięki temu udało się wyeliminować większość oszustw telefonicznych wobec naszych klientów. Finlandia stała się nieopłacalnym celem dla przestępców – podkreśla cytowany w komunikacie Karri Jäkkö, dyrektor Cybersecurity and Service Management Center w Elisa.
Rozwiązanie zostało opatentowane w Finlandii w 2023 r., a w listopadzie 2025 r. uzyskało patent europejski. Obecnie fińska inicjatywa walczy o nagrodę European Crime Prevention Award, której laureata poznamy 28 listopada podczas konferencji EUCPN.
Europol w październiku br. wezwał do działań na poziomie Unii Europejskiej – w tym do ujednolicenia standardów technicznych, zacieśnienia współpracy transgranicznej i harmonizacji regulacji. W raporcie wskazano fiński model jako przykład skutecznej ochrony konsumentów.
Elisa i Traficom rozwijają kolejne mechanizmy bezpieczeństwa:
- 2020 – blokowanie oszustw typu wangiri (oddzwanianie na kosztowne numery).
- 2021 – opracowanie technologii blokowania spoofingu numerów.
- 2023 – obowiązkowe wdrożenie rozwiązania przez wszystkich operatorów.
- 2024 – blokowanie fałszywych SMS-ów podszywających się pod instytucje, które zarejestrowały swój identyfikator nadawcy w Traficom (np. fiński urząd skarbowy).
- 2025 – wprowadzenie podstawowych funkcji bezpieczeństwa w abonamentach mobilnych (m.in. blokowanie złośliwych stron, monitoring wycieków danych) oraz możliwość całkowitego blokowania połączeń z zagranicy.
