– O ile szybciej i taniej można by zrealizować projekty, gdyby na przykład 25 proc. punktów adresowych można było podłączyć radiem w modelu private 5G network – miałoby to istotne znaczenie w związku z krótkim terminem realizacji projektów oraz faktem, jak duża kwota dotacji wraca na rynek wskutek wycofania się dużych graczy przy niezmienionym terminie realizacji – mówi Piotr Muszyński, prezes Fixmap, spółki skupującej lokalne sieci telekomunikacyjne.
Spółki z grupy Fixmap (Liquid Systems) będą realizować dwa projekty w ramach 1.1.1 KPO na blisko 20 tys. punktów adresowych. Aplikowały także w FERC, ale przegrały z ofertami Saber i nie mogą wejść już wejść na ich miejsce pomimo iż Centrum Projektów Polska Cyfrowa odmówiło podpisania umów z tą spółką. Fixmap nie wyklucza zainteresowania kolejnymi naborami.
– Zaznaczam, że technologie radiowe powinny mieć w nich charakter uzupełniający – mówi Piotr Muszyński.
Według niego, do podłączenia technologiami radiowymi kwalifikują się przede wszystkim oddalone od centrów miejscowości domostwa, których koszt podłączenia światłowodem idzie w dziesiątki tysięcy złotych (i więcej). Wykorzystanie technologii prywatnych sieci 5G w pasmach ogólnopolskich lub lokalnych, a także dedykowanych urządzeń abonenckich umożliwiłoby zestawienia stabilnych połączeń radiowych o wysokiej wydajności (choć może nie takich, jakie dziś przewidują warunki techniczne KPO/FERC).
Do wykorzystania jest świeżo rozdysponowane pasmo C oraz zakres 3,8-4,2 GHz przewidziany przez Prezesa UKE dla lokalnych sieci 5G.
– Ich dysponentem może być gmina co daje potencjalnie możliwość partnerstwa ISP z władzami samorządowymi – mówi Piotr Muszyński.
Wskazuje również na możliwość wykorzystania wyższych zakresów częstotliwości: 7 GHz, 26 GHz i 60 GHz w architekturze point-2-multipoint.
Warto przypomnieć, że kwestia dopuszczenia technologii radiowych do realizacji projektów KPO/FERC stała się ostatnio przedmiotem publicznych rozważań. Warunki techniczne obu programów są neutralne technologiczne, ale ich parametry nie dają wielkich możliwości wykorzystania technologii radiowych, aczkolwiek takie rozwiązanie pojawiało się we wnioskach o dofinansowanie i w niewielkim zakresie ma być wykorzystane. Liberalizacja warunków technicznych dała by większe szanse wykorzystania radia.
