Skuteczniejsze zapobieganie cyberatakom wymierzonym w jednostki samorządu terytorialnego (JST), lepsza ochrona danych i infrastruktury krytycznej samorządów oraz budowa kultury cyberbezpieczeństwa – to główne cele nowo powstałej samorządowej platformy współpracy w obszarze cyberbezpieczeństwa ISAC-JST.
ISAC (ang. Information Sharing and Analysis Centre) to forum wymiany wiedzy i doświadczeń na temat incydentów cyberbezpieczeństwa. A ponieważ samorządy są częścią krajowego systemu cyberbezpieczeństwa, potrzebują wspólnych narzędzi, standardów i kanałów komunikacji, aby skutecznie bronić się przed cyberatakami. Stąd inicjatywa ISAC dla jednostek samorządu terytorialnego (JST), czyli ISAC-JST. Platforma ma umożliwić samorządom wymianę doświadczeń i dobrych praktyk w zakresie bezpieczeństwa cyfrowego, stworzenie standardów i procedur oraz rozwój kompetencji pracowników administracji lokalnej.
Sygnatariuszami Porozumienia o utworzeniu ISAC-JST, które zostało podpisane 30 października 2025 r., są:
- Śląska Sieć Metropolitalna Sp. z o.o. w Gliwicach;
- Centrum Cyberbezpieczeństwa i Ochrony Danych we Władysławowie;
- Centrum Informatycznych Usług Wspólnych Olsztyna;
- Gdańskie Centrum Informatyczne w Gdańsku;
- Gdyńskie Centrum Informatyki w Gdyni;
- Lubuskie Centrum Cyfryzacji „GoCloud” Sp. z o.o. w Gorzowie Wielkopolskim;
- Miasto Rzeszów;
- Centrum Usług Wspólnych Miasta Tychy;
- Centrum Obsługi Informatycznej Miasta Krakowa;
- Centrum Usług Informatycznych Miasta Wrocławia;
- Miasto Białystok;
- Zarząd Budynków Miejskich (Miasto Żory).
– Żyjemy w czasach wojny hybrydowej, która rozgrywa się także w cyberprzestrzeni. Tę wojnę możemy wygrać tylko współpracując – na każdym poziomie, od rządu po samorząd. Dlatego powstał już trzeci ISAC w Polsce, tym razem dedykowany jednostkom samorządu terytorialnego. Jest on kolejnym filarem cyberodporności samorządów oraz rozbudowaniem struktur CSIRT o warstwę lokalną. To praktyczne wdrożenie przepisów znowelizowanej ustawy o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa w terenie – powiedział wicepremier, minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski.
Resort liczy, że współpraca samorządów w ramach ISAC-JST zapewni im większą odporność na zagrożenia cyfrowe, lepszą ochronę infrastruktury krytycznej i danych mieszkańców oraz ciągłość usług publicznych.
ISAC-JST to kolejny element strategii cyberodporności samorządów. Pozostałe to LCC (Lokalne Centra Cyberbezpieczeństwa) oraz infrastruktura techniczna. Wspólnie te trzy elementy zapewniają cyberbezpieczeństwo JST – od ludzi i procedur, poprzez technologie, po zasoby techniczne. Cyberodporny samorząd to zaś podstawa odpornego cyfrowo państwa.
Prowadzony jest też m.in. program Cyberbezpieczny Samorząd, gdzie łączna kwota grantów to ok. 1,5 mld zł, z tego dotychczas do JST trafiło już ponad 1 mld 230 mln zł (wypłaty w transzach). Projekt jest w trakcie realizacji, a wsparcie obejmuje trzy kluczowe obszary cyberbezpieczeństwa: organizacji, technologii oraz kompetencji. Kończy się on 30.06.2026 r.
Z kolei na Lokalne Centra Cyberbezpieczeństwa (LCC) przewidziane jest 270 mln zł. Jest to wspólna inicjatywa kilku jednostek samorządu terytorialnego, a okres realizacji projektu to lata 2026-2029.
Dodatkowo w ramach projektu SecureV odbywają się bezpłatne szkolenia online dla włodarzy i osób odpowiedzialnych za cyberbezpieczeństwo w podmiotach administracji publicznej, w tym JST.
